تحلیل، بررسی و آنالیز رقبا جزو اقدامات مهم و حیاتی در دیجیتال مارکتینگ و سئو است که باید آن را جدی بگیرید. تحلیل رقبا یک سری اصول و قواعد مربوط به خود را دارد که باید هنگام بررسی رقبا لحاظ شود. در ادامه این مقاله به معرفی این اصول و همچنین ابزارهای مورد نیاز برای اینکار خواهیم پرداخت؛ بنابراین از شما دعوت می کنیم که تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
تحلیل رقبا چیست؟
تحلیل رقبا، فرایند ارزیابی نقاط قوت و ضعف رقبای فعلی و رقبای بالقوه است، که امکان شناسایی و بررسی فرصت‌ها و تهدیدات را فراهم می‌کند. به بیان واضح‌تر آنالیز رقبا، به روند شناسایی رقبای اصلی گفته می‌شود که طی آن، اهداف، نقاط قوت و ضعف، خط مشی‌ها و الگوهای واکنشی آنها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در پایان، رقبایی که باید به آنها حمله کرد و رقبایی که باید از آنها دوری کرد، مشخص می‌شوند.
چرا آنالیز عملکرد رقبا مهم است؟
در هنگام تجزیه و تحلیل رقبا این سوال مطرح می‌شود که شرکت ها در انجام این فرایند باید چه اطلاعاتی از رقبای خود به‌دست آورند؟ یافتن پاسخ مناسب برای پرسش‌هایی که در ادامه می‌آید، اطلاعات ما از رقبا را به‌خوبی تکمیل می‌کند.
- رقبای شما چه کسانی هستند؟
- اهداف آنها چیست؟
- خط‌مشی آنها چیست؟
- چه محصولاتی را به فروش می‌رسانند؟
- سهم بازار هریک از رقبا چقدر است؟
- رقبا از کدام رسانه برای تبلیغات استفاده می‌کنند؟
- نقاط قوت و ضعف هریک از آنها چیست؟
- و…
از طریق آنالیز رقبا، علاوه‌بر یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش‌ها، میتوان راهی سریع و آسان برای مقایسه محصولات و خدمات شرکت‌های تولید کننده مشابه در بازار پیدا کرد.
مراحل تحلیل رقبا
شناسایی رقبا
رقیب کسی است که همان بخش های بازار را با محصول مشابه شما هدف قرار می دهد. به این ترتیب، یک شرکت تبلیغاتی می تواند در کنار شرکت دیگری فعالیت کند که آن هم بدون رقابت آگهی می فروشد. چگونه می تواند این باشد؟ کسب‌وکارها می‌توانند مشتریان مختلفی را هدف قرار دهند: یکی ممکن است به شرکت‌های چندملیتی خدمات دهد، در حالی که دیگری به مشاغل محلی بفروشد.
به طور کلی رقبا به سه دسته تقسیم می شوند:
- رقابت مستقیم: این کسب و کارها محصولات و خدمات یکسانی را به مشتریان مشابهی در همان منطقه کسب و کار شما ارائه می دهند.
- رقابت ثانویه یا غیرمستقیم: کسب و کارهایی که محصولات و خدمات کمی متفاوت ارائه می دهند یا مشتریان متفاوتی را در یک منطقه هدف قرار می دهند.
- رقابت جایگزین: کسب و کارهایی که محصولات و خدمات متفاوتی را به مشتریان یکسان در یک منطقه ارائه می کنند.
کسب اطلاعات درباره رقبا
هنگامی که رقبای اصلی خود را شناسایی کردید، می خواهید تا حد امکان اطلاعات بیشتری در مورد آنها جمع آوری کنید. می توانید سعی کنید اطلاعات زیر را در مورد رقبای خود جمع آوری کنید:
- محصولات و خدمات: محصولات یا خدمات آنها را ارزیابی کنید و آنها را با خدمات خود مقایسه کنید، در حالت ایده آل با خرید آنها و امتحان آنها. کیفیتش چطوره؟ چه ویژگی هایی را دوست دارید یا دوست ندارید؟ تامین کنندگان آنها چه کسانی هستند؟ آیا به ترجیحات مصرف کننده پاسخ می دهد؟
- قیمت گذاری: محصولات و خدمات آنها چگونه قیمت گذاری می شوند؟ آیا قیمت آنها برای شرکای کانال و مشتریان متفاوت است؟ سیاست تخفیف آنها چیست؟ آیا می توانید ساختار هزینه آنها را تخمین بزنید؟
- موقعیت یابی و برندسازی: وب سایت ها، اسناد محصول، بروشورها و کاتالوگ های رقبای خود را تجزیه و تحلیل کنید. آنها را در رسانه های اجتماعی دنبال کنید و در نمایشگاه های تجاری از آنها بازدید کنید. بازارهای هدف آنها چیست؟ پیشنهاد فروش منحصر به فرد آنها چیست؟
- شهرت بازار: با مشتریان، تامین کنندگان و توزیع کنندگان صحبت کنید تا نظرات آنها را دریافت کنید. آنها در مورد رقبای شما چه می دانند؟ نظرات آنها در مورد محصولات، استراتژی های فروش و بازاریابی و خدمات مشتری چیست؟
آنالیز کامل نقاط ضعف و قوت رقبا
تهیه یک ارزیابی کتبی از رقبای خود به شما امکان می دهد عملکرد آنها را با عملکرد خود مقایسه کنید. می توانید رقبای خود را فهرست کنید و نقاط قوت و ضعف مربوطه را بنویسید. آیا آنها به دلیل موقعیت مکانی خود محبوب هستند؟ دید؟ کیفیت کارکنان آنها؟ قیمتشون خیلی بالاست؟ یا آیا محصول آنها فاقد یک ویژگی کلیدی است که مورد نیاز مشتریان هدف شماست؟
این تجزیه و تحلیل به شما ایده می دهد که چگونه می توانید استراتژی خود را برای مقابله با نقاط قوت آنها و استفاده از نقاط ضعف آنها تطبیق دهید.
مزیت رقابتی خود را شناسایی کنید
آنالیز چشم انداز رقابتی به شما کمک می کند مزیت رقابتی خود را شناسایی کنید. شاید این قیمت‌ها یا تبلیغات پایین‌تر باشد که مشتریان جدید را جذب می‌کند – اما به یاد داشته باشید که این نوع استراتژی می‌تواند توسط رقبای شما کپی شود و ممکن است در دراز مدت قابل اجرا نباشد.
استفاده از نقطه ضعف در رقابت همیشه ایده خوبی است. اما آیا پایدار است؟ یک مزیت رقابتی در حالت ایده آل باید نقطه قوتی باشد که متمایز باشد و بتواند برای مشتریان هدف شما جذاب باشد. شناسایی مزیت رقابتی خود به شما کمک می کند تا با تکیه بر متمایزکننده (های) کلیدی خود، پیام و تصویر برند خود را ایجاد کنید.
راه دیگر نگاه کردن به آن این است که مهم است که رقابت را دنبال کنید و کسب و کار خود را در پاسخ به آن بهبود بخشید، اما نباید اجازه دهید نگرانی در مورد کارهایی که دیگران انجام می دهند بر استراتژی شما تسلط یابد.
روی کلمات کلیدی با ROI بالا تمرکز کنید
نیل پاتل، کارشناس سئو، توصیه می کند تلاش های تجزیه و تحلیل سئوی رقبای خود را بر روی کلمات کلیدی متمرکز کنید که باعث سود یا درآمد بیشتر شما می شود.
به محصول یا خدمات پرمخاطب خود فکر کنید و تلاش خود را بر روی رتبه بندی برای کلمات کلیدی متمرکز کنید که برای شما این محصول یا خط محصول خاص را به ارمغان می آورد. یا محتوایی ایجاد کنید که به ویژه منحصر به فرد و مرتبط با پایگاه مشتری شما باشد که رقبای شما فکری برای ایجاد آن نکرده اند.
در یک کمپین سئو تحلیل رقبا، موفقیت بیشتر به یافتن شکاف یا قطع ارتباط بین رقبا و مخاطب و پر کردن آن شکاف بستگی دارد. این می تواند یک کلمه کلیدی کم رقابت یا یک مقاله ساده و مفید باشد که به شدت جستجو شده و رقابت شما هنوز برای آن ایجاد نشده است.
یک استراتژی منظم برای محتوا وسئو ایجاد کنید
اکنون که داده‌ها را جمع‌آوری کرده‌اید، گام بعدی استفاده از این داده‌ها برای ایجاد گزارش تحلیل رقبای SEO است. بر اساس گزارش، می توانید استراتژی محتوای سئوی خود را بسازید. برای شروع برنامه ریزی محتوای خود، یک لیست کلمات کلیدی یا یک لیست ایده های محتوا ایجاد کنید و آن را در یک صفحه گسترده ساده ذخیره کنید یا از ابزاری مانند Ahrefs استفاده کنید.
بهترین ابزارهای تحلیل و آنالیز رقبا کدام اند؟
وبسایت SEMrush
وب سایت SEMrush یکی از بهترین ابزارهای تحلیل رقبا است که اطلاعات مفیدی از وب سایت رقبا و نحوه عملکرد آنها در اختیار شما قرار می‌دهد. SEMrush نوعی ابزار همه کاره است که علاوه بر تحلیل رقبا و ارائه گزارش از نحوه عملکرد آنها، وب سایت شما را نیز به طور کامل مورد بررسی قرار می‌دهد و نقاط ضعف و قوت‌تان را با شرح جزئیات نمایش خواهد داد. برای استفاده از این ابزار کاربردی جهت آنالیز وب سایت رقیب خود تنها کافی است URL سایت مورد نظر را وارد کنید تا اطلاعات زیر را در اختیارتان قرار دهد:
- کلمات کلیدی موفقی که موجب بهبود رتبه بندی وب سایت شده اند
- میزان ترافیک ارگانیک و ترافیک خریداری شده
- نمایش بک لینک‌ها
- نمایش داده‌های ساختاریافته وب سایت (Structured Data)
- میزان چگالی کلمات کلیدی
- فعالیت در شبکه‌های اجتماعی
با تحلیل این اطلاعات می‌توانید نقاط قوت رقبا را شناسایی کرده و از آنها در جهت توسعه وب سایت خود استفاده نمایید. ابزار SEMrush علاوه بر آنالیز وب سایت رقبا، سئو صفحه شما را نیز به طور کامل مورد بررسی قرار می‌دهد و بخش‌های ضعیفی که نیاز به اصلاح شدن دارند را شناسایی خواهد کرد. بنابراین با SEMrush هم می‌توانید فعالیت رقبایتان را شناسایی کنید و هم می‌توانید به راحتی نقاط ضعف وب سایت خود را برطرف نمایید.
آنالیز رقبا با SEO SiteCheckup
ابزار SEO SiteCheckup از دیگر ابزارهای آنالیز رقبا است و همانطور که از نام آن پیداست به صورت اختصاصی سئو وب سایت رقیب و وب سایت شما را مورد بررسی قرار می‌دهد. SEO وب سایت یکی از آیتم‌های تاثیرگذار در تعیین جایگاه وب سایت‌ها و میزان ترافیک آنها است. با استفاده از این ابزار به راحتی می‌توانید نقاط قوت سئو وب سایت رقبای خود را پیدا کرده و آنها را در صفحه خود اجرا نمایید. تمامی جزئیات سئو وب سایت‌ها نمایش داده می‌شود و در قالب یک گزارش کامل به شما ارائه می‌گردد. ابزار SEO SiteCheckup موارد زیر را مورد بررسی قرار می‌دهد:
- کیفیت سئو وب سایت
- میزان سرعت و امنیت
- نمایش کلمات کلیدی مفید
- چگالی بک لینک‌ها
- صفحات ساخته شده در شبکه‌های اجتماعی
SEO SiteCheckup ابزاری دو جانبه است که هم برای تحلیل رقبا و هم برای تحلیل وب سایت خودتان مورد استفاده قرار می‌گیرد. یعنی شما می‌توانید تمامی مشکلات وب سایت خود را از اشکالات فنی و زیر ساختی تا ایرادات جزئی آن را در قالب یک گزارش کامل از این ابزار تحویل بگیرید و در صدد رفع آنها برآیید. این ابزار با چک کردن تمامی بخش‌های وب سایت شما از 0 تا 100 به آن نمره می‌دهد و نقاط ضعف آن را به صورت شفاف و دقیق نشان خواهد داد.
بهترین ابزار تحلیل و آنالیز رقبا – Ahrefs
Ahrefs نیز یک ابزار قدرتمند جهت آنالیز سئو وب سایت و تحلیل عملکرد رقبا است که اطلاعات جالب و کاربردی را درباره وب سایت رقبای شما در اختیارتان قرار می‌دهد. یکی از قابلیت‌های جذاب و منحصر به فرد ابزار Ahrefs این است که اگر وب سایت رقیب و یا حتی وب سایت خودتان بک لینک (Backlink) جدید دریافت کند، از طریق ایمیل فورا به شما اطلاع می‌دهد.
بک لینک در واقع لینکی است که یک از سایت دیگر به سایت شما داده می‌شود که موجب بهبود سئو صفحه‌تان خواهد شد. بنابراین پیگیری و زیر نظر داشتن بک لینک‌های رقبا برای رقابت با آنها یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید به آن توجه داشته باشید. خوشبختانه ابزار Ahrefs این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد و یکی از بهترین ابزارهای تحلیل رقبا شناخته می‌شود. سایر قابلیت‌های کاربردی این ابزار شامل:
- نمایش کلمات کلیدی رقبا که موجب بهبود رتبه وب سایت آنها شده‌اند
- نمایش کلماتی که بک لینک گرفته‌اند
- آنالیز میزان ترافیک ارگانیک وب سایت
- بررسی کیفیت محتواها و نمایش محتواهای پربازدید
- میزان فعالیت در شبکه‌های اجتماعی مختلف
- تاریخچه شروع فعالیت سایت
بدین ترتیب با استفاده از این ابزار کاربردی می‌توانید اطلاعات جامعی از وب سایت رقبای خود بدست آورید و از نقاط قوت آنها در جهت ارتقا، بهبود سئو و افزایش میزان ترافیک سایت خود ایده بگیرید.
SpyFu
از دیگر ابزارهای تحلیل رقبا می‌توانیم به ابزار SpyFu اشاره کنیم که دارای قابلیت‌ها و ویژگی‌های کاربردی است و شما را یک قدم از رقبایتان جلو می‌اندازد. با استفاده از این ابزار می‌توانید ابتدا سایت خود را به دقت مورد بررسی قرار دهید و نقاط ضعف و قوت‌تان را شناسایی کنید و سپس به سراغ تحلیل رقبا بروید و عملکرد آنها را تحلیل نمایید. ویژگی‌های کلیدی ابزار SpyFu شامل:
- شناسایی کلمات کلیدی و مهم رقبا
- نمایش محتواها و بک لینک‌هایی که موجب ارتقای جایگاه وب سایت شده‌اند
- پیدا کردن کلمات کلیدی مرتبط با کسب و کار شما
- نمایش میزان لینک سازی رقبا (Link Building)
- امکان مقایسه وب سایت‌ها با یکدیگر
- نمایش میزان جستجو و بازدید (ارگانیک و خریداری شده) از وب سایت
- نمایش استراتژی‌های بازاریابی رقبا
با در دست داشتن این اطلاعات مفید و کاربردی که ابزار SpyFu در اختیار شما قرار می‌دهد به راحتی می‌توانید رموز موفقیت رقبای خود را کشف کرده و از آنها در جهت رشد و پیشرفت وب سایت خود استفاده نمایید.
SimilarWeb – گزینه ای مناسب برای آنالیز رقبا
SimilarWeb نیز یک ابزار جامع و کامل بررسی وب سایت رقبا و نحوه عملکرد آنها است که تحلیل اطلاعات آن موجب بهبود جایگاه وب سایت شما خواهد شد. با استفاده از این ابزار می‌توانید وب سایت خود و وب سایت رقیب را به صورت همزمان تجزیه و تحلیل کنید تا به راحتی حوزه‌هایی که در آنها ضعیف عمل می‌کنید را شناسایی و رفع نمایید. با مقایسه سئو وب سایت رقبا می‌توانید نقاط قوت و استراتژی‌های آنها را مشاهده کنید و نحوه فعالیت و عملکردشان را در فضای وب و شبکه‌های اجتماعی مورد بررسی قرار دهید. سایر قابلیت‌های کاربردی ابزار SimilarWeb شامل:
- نمایش میزان ترافیک وب سایت
- بررسی استراتژی‌های اجرا شده در سئو سایت
- میزان درگیری و مشارکت کاربران با وب سایت
- نمایش وب سایت‌های مشابه با سایت شما
- نمایش کلید واژه‌هایی که موجب جذب ترافیک ارگانیک به وب سایت شده‌اند
- بررسی فعالیت در شبکه‌های اجتماعی
- نمایش منابع جذب ترافیک رقیب
مهم‌ترین ویژگی ابزار SimilarWeb نمایش منابع، استراتژی‌ها و کلمات کلیدی است که موجب افزایش ترافیک ارگانیک وب سایت رقبای شما شده‌اند. بدین ترتیب می‌توانید از همان منابع و اطلاعات در جهت جذب ترافیک ارگانیک به وب سایت خود استفاده کنید و در مدت زمانی کوتاه میزان بازدید از صفحه‌تان را به طرز چشمگیری افزایش دهید.
Open Site Explorer
ابزار Open Site Explorer از دیگر ابزارهای تحلیل رقبا است که با ارائه اطلاعات کاربردی به شما کمک می‌کند تا عملکرد وب سایت رقبای خود را مورد بررسی قرار دهید. این ابزار بک لینک‌های مفید وب سایت‌های مورد نظرتان را به شما نشان می‌دهد و علاوه بر آن، لینک‌های داخلی و خارجی موفق آنها را نیز پیدا می‌کند.
قابلیت کلیدی این ابزار، جستجو و نظارت بر لینک‌های یک وب سایت است که به دنبال آن میزان اعتبار و دامنه صفحه مورد نظر را نیز بررسی می‌کند. جستجوی بک لینک‌های معتبر و لینک‌های فالو (لینک‌هایی که توسط موتورهای جستجو ایندکس می‌شوند) و نوفالو از قابلیت‌های کاربردی این ابزار هستند که با تحلیل داده‌های آن به راحتی می‌توانید لینک‌های مفید و معتبر وب سایت‌های رقبا را شناسایی کرده و آنها را در صفحه خود بکار ببرید.
جمع بندی
در این مقاله نحوه بررسی رقبا و ابزارهای مورد نیاز برای این کار را به شما معرفی کردیم. به کمک این ابزارها می توانید اطلاعات مورد نیاز خود را به دست بیاورید و از آن ها برای پیشبرد اهداف خود کمک بگیرید. امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید و برای شما مفید بوده باشد.
